„Przemoc w szkole jest ściśle związana z przemocą poza jej murami i stosunkiem społeczeństwa do wszelkiego rodzaju dyskryminacji (…) Zaniechanie walki jest w gruncie rzeczy cichym przyzwoleniem – D. Olweus ( psycholog norweski, ekspert w dziedzinie przemocy rówieśniczej oraz przeciwdziałania jej.
Musimy pamiętać, że zachowanie agresywne to nie tylko przemoc fizyczna, ale wiele innych zachowań, takich jak:
• Stosowanie obraźliwych określeń wobec innych, obmawianie, groźby, wykluczenie z grupy;
• Dyskryminacja (np. rasowa, religijna) i prześladowanie;
• Cyberprzemoc czyli przesyłanie obraźliwych e-maili, wiadomości sms, szykanowanie innych osób poprzez uwłaczające posty czy zdjęcia na portalach społecznościowych.
Powinniśmy być świadomi, że nie każde dziecko ( mimo bardzo dobrych relacji z rodzicami)przyzna się, że jest ofiarą przemocy. Zazwyczaj pojawiają się jednak sygnały, które powinny nas zaniepokoić. Należą do nich przede wszystkim – obawa przed wyjściem do szkoły, brak apetytu, koszmary nocne, płaczliwość, niepokój a także zniszczone przybory szkolne, podarte ubrania.
Kiedy zauważymy, że z naszym dzieckiem dzieje się cos złego, nie ignorujmy tego.
Jak w wielu przypadkach także i w tym, najlepsza bywa szczera rozmowa. Porozmawiajmy z dzieckiem o tym, co przeżywa, aby łatwiej było Wam znaleźć rozwiązanie, z tej trudnej sytuacji. Najważniejszy jest jasny komunikat : „ Jestem przy Tobie, możesz mi zaufać, pomogę Ci.”
Warto nauczyć dziecko, jak radzić sobie z przemocą. Dobrym rozwiązaniem jest drama. Czasem odegranie scenki, w której dziecko będzie ignorować sprawcę albo asertywnie odpowiadać na zaczepki, pozwala dziecku „przerobić” trudny temat i przygotować się na podobną sytuację.
Należy także ustalić, do kogo dziecko może zwrócić się po wsparcie, na terenie szkoły.
Pamiętajmy również, aby tłumaczyć dziecko, że nie reaguje się przemocą na przemoc.
Poczucie bezpieczeństwa i wsparcie rodziców jest niezwykle cenne dla dziecka, które doświadcza przemocy ze strony rówieśników. A co jeśli jesteśmy rodzicami dziecka, które jest sprawcą przemocy? Warto poszukać przyczyn takiego zachowania. Rozmowa i w tym przypadku jest nieoceniona – rozmawiajcie z dziećmi o przemocy rówieśniczej oraz o konsekwencjach jakie ze sobą niesie. Poszukajcie zajęć ( atrakcyjnych dla dzieci), które pomogą rozładować trudne emocje.
Jako najważniejsze osoby w życiu dziecka, bądźcie dla Niego godnym wzorem do naśladowania ( przemocy rówieśniczej znacznie częściej dopuszczają się dzieci, które doświadczają jej w domu). Istotną kwestią w tej sytuacji jest również wzmacnianie samooceny dziecka, które jest agresywne wobec kolegów. Bywa, że agresorami są dzieci, które chcą podwyższyć swoją pozycję w grupie i swą samoocenę, znęcając się nad rówieśnikami i obniżając ich status w oczach rówieśników.
W domu warto ustalić reguły korzystania z sieci a jeśli decydujecie się na kupno telefonu komórkowego dla dziecka – lepszy będzie ten bez wbudowanego aparatu fotograficznego uniemożliwiający przesyłanie zdjęć, gdyż często są one narzędziem cyberprzemocy.
Przede wszystkim, należy na bieżąco, przeciwdziałać agresywnym zachowaniom dziecka.
Źródło: APA; raport Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji. Przemoc i agresja w szkołach w Europie – sposoby przeciwdziałania.